Co reguluje kodeks pracy?

Znaczna część Polaków jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę, którą regulują zapisy kodeksu pracy. Czym dokładnie jest wspomniany dokument i co jest ustalane za pomocą jego zapisów?

Czym jest kodeks pracy?

Kodeks pracy to zbiór przepisów, które regulują prawa oraz obowiązków obydwu stron stosunku pracy: pracownika oraz pracodawcy. W całym kodeksie uregulowane są kwestie związane z zatrudnianiem osób na podstawie umowy o pracę – to oznacza, że nie ma tam żadnych regulacji dotyczących umów cywilnoprawnych.

Co reguluje kodeks pracy?

Kodeks pracy to aż 15 działów, regulujących najistotniejsze kwestie związane ze stosunkiem pracy. Można w nim znaleźć między innymi regulacje dotyczące wzajemnych praw i obowiązków pracownika oraz pracodawcy, a także nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, urlopu wypoczynkowego czy takich kwestii jak zatrudnianie osób młodocianych, ciężarnych lub w wieku przedemerytalnym.

W kodeksie pracy znajduje się wiele artykułów, które mają za zadanie w jak najlepszy i najdokładniejszy sposób określić wszelkie kwestie związane ze stosunkiem pracy. Ma to na celu zabezpieczenie obydwu stron tego powiązania prawnego: tak, by pracownik wiedział, że ma określone prawa, których pracodawca nie może w żaden sposób mu odebrać. Podmiot zatrudniający z kolei uzyskuje nie tylko szereg zobowiązań względem zatrudnionej osoby, ale również wiele praw, związanych z kierowaniem stosunkiem pracy. Jest to m.in. możliwość nakładania kar na pracowników, którzy nie stosują się do regulaminu pracy czy w rażący sposób zaniedbują swoje obowiązki pracownicze.

Kogo dotyczy kodeks pracy?

Jak już wspominaliśmy, kodeks pracy dotyczy pracownika i pracodawcy. Są to strony stosunku pracy, które mają względem siebie pewne zobowiązania. Z jednej strony, pracownik powinien należycie wypełniać powierzone mu obowiązki w miejscu i czasie wskazanym przez podmiot zatrudniający, a z drugiej – pracodawca ma obowiązek wypłacić wynagrodzenie za wypełnianie tychże obowiązków, a także zapewnić bezpieczne, zgodne z normami prawnymi warunki do pracy.

Co ważne, zapisów kodeksu nie stosuje się do umów zleceniowych i innych dokumentów regulowanych za pomocą kodeksu cywilnego.

Kodeks pracy w praktyce – jak korzystać?

Kodeks pracy to prawdziwe kompendium wiedzy jeśli chodzi o prawa i obowiązki obydwu stron stosunku pracy. Korzystanie z tego dokumentu początkowo może wydawać się nieco skomplikowane, jednak po wstępnym zapoznaniu się m.in. z działami – staje się ono zdecydowanie prostsze.

Poszczególne działy zawierają informacje dotyczące różnych aspektów stosunku pracy. Aby zapoznać się z regulacjami prawnymi związanymi z interesującym nas zakresem, wystarczy odnaleźć odpowiedni dział w kodeksie i przeczytać podlegające pod niego paragrafy. Uwaga: warto jednak pamiętać, że choć sam kodeks został uchwalony lata temu, niektóre ze znajdujących się w nim zapisów podlegają nieustającym przemianom. Dlatego też warto od czasu do czasu sprawdzić, czy nie miała miejsca żadna nowelizacja obowiązujących przepisów.